به گزارش خبرنگار ایبِنا؛ طی هفتههای اخیر که نرخ ارز دچار نوسانات زیادی شد و در روزهای گذشته که این نوسانات شدت بیشتری گرفت، کارشناسان و متخصصان بسیاری سعی کردند با روشهای مختلف، مردمی را که برای فرار از کاهش ارزش پول، به دامان دلار پناه آورده بودند و پس اندازهای اندک خود را به دلار تبدیل میکردند، نسبت به بازی دلالان آگاه کنند، اما با توجه به فضای سنگین روانی که سوداگران بوسیله فضای مجازی بر افکار عمومی مسلط کرده بودند، کمتر به این حرفها توجه میشد. تا اینکه با اتفاقات دیروز یکشنبه ۷ اسفند و افت ۱۰ درصدی نرخ دلار در فاصله ظهر تا عصر، شست مردم خبردار شد و فهمیدند بین آنها و دود شدن دلارهایشان چند ساعت بیشتر فاصله نیست.
پس از باد کردن دلار توسط دلالان در صبح دیروز و رساندن هر برگ اسکناس یک دلاری به بالای ۶۰ هزار تومان در کانالها تلگرامی، بعد از ظهر روند معکوس شد و در کمتر از یک ساعت قیمت دلار در بازار غیررسمی بیش از ۵ هزار تومان کاهش یافت.
بازار ارز این روزها به مکانی بسیار خطرناک برای سرمایههای خرد مردم تبدیل شده است. افزایشهای بیمنطق نرخ دلار توجه بسیاری از مردم را به خود جلب کرده، و برخی از افراد سراسیمه داراییهای ریالی خود را به دلار تبدیل میکنند به این امید که از گزند افت ارزش مصون بماند، اما کارشناسان معتقدند که حفظ ارزش دارایی و کسب سود از این قبیل بازارهای سفتهبازی، از عهده برخی افراد خبره برمیآید و مردم عادی اگر بیگدار به آب بزنند، ممکن است در موجهای سهمگین بازار غرق شوند.
صمد عزیزنژاد، کارشناس ارشد پول و بانکداری در این زمینه میگوید که قیمت واقعی ارز حدود ۴۰ الی ۴۱ هزار تومان است؛ قیمت غیرواقعی ارز توسط سوداگران به بالای نرخ کشف شده در بازار رسیده است و نرخ بالاتر از قیمت کشف شده در بازار مبادله طلا و ارز که بر اساس بنیانهای اقتصادی کشف میشود، دارای حباب است. در این شرایط ریسک شامل افرادی میشود که تخصص و اطلاعات کافی ندارند.
او میافزاید: در سال آینده انتظارات تورمی به شدت کاهش پیدا میکند، بنابراین افراد حقیقی که بدون تخصص وارد بازار ارز شدند متضرر میشوند.
در شرایط تورمی فعلی که از سالها قبل آغاز شده و کنترل آن هم زمان میبرد، مردم میپرسند که برای حفظ ارزش داراییها و همچنین کسب سود، در شرایط فعلی کدام بازار مناسب و ارزنده است؟ پیشنهاد دلالان، بازار ارز است که پس از جهشهای بیمنطق و قیمتسازی اتاقهای معاملات فردایی و ریزش آن حالا مشخص شده چقدر سست و غیرقابل اتکا است.
بازار طلا هم اگرچه در بلندمدت، بهعنوان دارایی امن شناخته میشود، اما در کشورمان به دلیل وابستگی شدید به نرخ ارز، هم اکنون حباب بسیار بالایی دارد، به طوری که کارشناسان این حوزه از حباب ۶ تا ۷ میلیون تومانی سکه تمام خبر میدهند.
سایر بازارها نیز یا همچون طلا و ارز حباب بزرگی دارند و یا نیاز به سرمایههای کلان دارند، برخی هم تخصصهای ویژه برای خرید و فروش نیاز دارد؛ بنابراین حداقل در مقطع کنونی گزینههای خیلی جذابی نیستند.
در این بین تحلیلگران بازار سرمایه را گزینه مناسبی برای سرمایههای کوچک و بزرگ مردم عنوان میکنند. عطا بهرامی؛ کارشناس اقتصادی در این باره به خبرنگار ایبِنا میگوید: با توجه به مولفههای بنیادی و واقعی اقتصادی کشور، در مقطع فعلی بازار سرمایه جذابترین بازار برای سرمایهگذاری است و با توجه به عقب بودن از سایر بازارها، رشد خوبی را خواهد داشت.
وی احتمال جهش یا سقوط بیمنطق بورس را کم دانست و یادآور شد: این بازار نوسانات طبیعی را تجربه خواهد کرد که در بازارهای سفتهبازی طبیعی است؛ بنابراین در مقطع کنونی بهترین سرمایهگذاری بازار سرمایه است و هیچ توجیهی برای ورود به بازار ارز وجود ندارد.
نادر جزایری؛ کارشناس بازار سرمایه هم در گفتگو با خبرنگار ما بیان کرد: بسیاری از سهمها نسبت به نرخ ارز بسیار عقب افتاده است و خرید این سهمها برای حفظ ارزش پول بسیار مناسب هستند.
به گفته این فعال بازار سرمایه، به دلیل روند صعودی نرخ دلار، حباب نرخ دلار به شدت بالا رفته است، به طوری که ریسک سرمایه گذاری در بازار ارز افزایش یافته است و سرمایه گذاران سرمایه خود را از بازار ارز به بازارسرمایه منتقل کرده اند تا سهامهایی که عقب ماندگی زیادی دارند را خریداری کنند.
علاوه بر تحلیلگران بازار سرمایه، مسئولان هم چشمانداز بورس را روشن میدانند. مجید عشقی؛ رییس سازمان بورس و اوراق بهادار بهتازگی در گفتگویی تأکید کرده است که «از نظر بنده و طبق برآوردهای انجام شده، بازار سهام در سال ۱۴۰۱ و در روزهای پایانی سال بازدهی معقول و منطقی را در اختیار سهامداران قرار خواهد داد».
راهاندازی بازار مبادله ایران از سوی بانک مرکزی که دوم اسفندماه ۱۴۰۱ افتتاح گردید و از این پس مرجع مبادلات و کشف نرخ ارز و طلا است، علاوه بر مدیریت و تأمین نیازهای ارزی کشور، در رونق بازار سرمایه هم موثر خواهد شد.
امیر هامونی؛ مدیر پروژه مرکز مبادلات ارز و طلای ایران با اشاره به تاثیر غیرمستقیم مرکز مبادلات بر بازارهای موازی از جمله بازار سرمایه، میگوید: «در همین مدت کوتاه با توجه به اینکه پیش از این ارز پتروشیمیها در سامانه نیما معامله میشد و اکنون به بازار دوم آمده است، این مسئله توانسته بازار سرمایه را هم رونق دهد. امید میرود این رشد پایدار و متعادل باشد که به بازار سرمایه مولد و اشتغالزایی کمک کند و سرمایهها را از بازارهای غیر مولد مانند ارز، طلا، مسکن به سمت بازار سرمایه هدایت کند و و فشار از بخش واقعی اقتصاد برداشته شود».
در حقیقت شرکتهای بورسی صادراتمحور که با محدودیت نرخ برای ارائه ارزهای خود مواجه بودند، با کشف نرخهای رقابتی و جذاب در بازار مبادله، مشتاق به عرضه شدهاند و همین موضوع، چشمانداز سودآوری آنها را بهبود داده است. نتیجه وضعیت جدید را میتوان در رشدهای اخیر شاخص و رکوردشکنیهای پیاپی مشاهده کرد.
شاخص کل بورس که روز اول اسفندماه ۱۴۰۱ در کانال یک میلیون ۵۹۰ هزار واحد قرار گرفته بود، عز روز دوم اسفند مسیر صعودی جدیدی را در پیش گرفت و با ثبت رکوردهای افزایش روزانه بالای ۸۰ هزار واحد، هم اکنون از مقاومت یک میلیون و ۸۰۰ هزار واحد عبور کرده است؛ یعنی طی ۵ روز کاری بیش از ۲۰۰ هزار واحد افزایش یافته است و در حال تثبیت بالای کانال مهم یک میلیون و ۸۰۰ هزار واحد است.
در مجموع به نظر میرسد چشمانداز بازار سرمایه بسیار روشنتر از بازارهای سفتهبازی مانند ارز است و میتواند محل مطمئنتری برای سرمایهگذاری باشد.